Toen een aantal jaar geleden de discussie op gang kwam over Zwarte Piet en in hoeverre deze traditie wel of niet discriminerend was, werd er bij mij ook iets geraakt. Zeg maar gerust dat ik in mijn weerstand kwam. Pas kort geleden begreep ik wat er gebeurde! Het was pure angst voor een verandering waar ik niet om gevraagd had!
Ik werk vanuit het principe: MWKWVMWNVW. Mensen Willen en Kunnen Wel Veranderen Maar Willen Niet Veranderd Worden. Elke verandering levert een vorm van weerstand op, variërend van minuscuul tot veel, van zeer kortdurend tot jaren. Maar veranderen zonder weerstand bestaat niet*. En wanneer iemand te maken krijgt met een verandering waar diegene niet om gevraagd heeft, is de kans groot dat de weerstand groter en langer durend is.
Ok, maar ik houd van veranderingen en ben ruimdenkend dus…. Niets is voor mij te gek en als iemand met veranderingen komt, zie ik direct mogelijkheden. Waarom raakte die Pieten discussie mij dan? Zwarte Piet die moest blijven! Het is een Nederlandse traditie waar ik mee opgegroeid ben en waar ik met een gelukkig gevoel aan terug denk. En dat wilde ik graag aan mijn kinderen doorgeven.
Overtuigingen zijn hardnekkig. Zo ook de mijne. Bij ‘mijn’ Sinterklaasfeest hoort een Zwarte Piet zoals ík die kende. Logisch toch? In alles vond ik bewijs van mijn overtuiging. Sinterklaas komt van oorsprong uit Turkije dus de link met de slavernij klopt niet. Pieten zijn zwart door het roet van de schoorsteen dus daar zie ik ook geen link met mogelijke discriminatie. En dat Pieten soms wat onnozel uit de hoek komen, maakt toch niet dat ik vind dat donkere mensen dom zijn? Ik doe ook wel eens onnozel. Kortom, niets kon mijn overtuiging doen wankelen.
Dat verklaart mede waarom de discussies rondom dit onderwerp zo heftig zijn. Beide kampen strijden vanuit hun eigen overtuiging. En gebeurt dat niet bij elke verandering? Diegene die de verandering inzet (in organisatie vaak de leiding), is er van overtuigd dat dit de verandering is die nodig is of de juiste mogelijkheden biedt. De ander die geconfronteerd wordt met deze verandering (en vaak is dit diegene die met die verandering dient om te gaan), heeft daar zijn eigen ideeën over. Overtuiging tegenover overtuiging. Hard tegen hard.
Dus mensen willen en kunnen toch niet veranderen? Ja, gelukkig wel. Hoewel ik het liefste mijn kop in het zand wilde steken toen de discussie een paar maanden geleden weer op stak, ontkwam ik er niet aan. Op de school van mijn kinderen waren er ouders die een beroep deden op de directie om rekening te houden met de groep die graag de traditie anders ingevuld zagen. Het kwam wel erg dichtbij.
Ineens realiseerde ik mij dat er geen ontkomen was aan de verandering. De verandering was ingezet en zou echt niet overwaaien. Vervolgens ben ik bij mezelf gaan onderzoeken waar mijn weerstand zat. Ik wilde mijn kinderen en kleinkinderen graag dezelfde prettige herinneringen aan het Sint feest meegeven. Maar is het feest voor hun al niet anders dan het voor mij was? En is het gelukkige gevoel afhankelijk van dat Piet is zoals die was? Bij de lokale intocht zag ik Pieten in prachtige Spaanse jurken, Pieten als bakkers, en Pieten met gekleurde pruiken. Pieten die ik in mijn jeugd niet gezien heb. Maar wat was het een feest. Mijn jongste dochter straalde. “Mam, Sint en Piet zijn er weer!”
Zwarte Piet is misschien ‘mijn’ Zwarte Piet niet meer. Maar het feest blijft. Ik geef mijn dochters hun eigen traditie. En ik laat mijn angst los. Ik wil en kan veranderen!
* Meer daarover in mijn volgende blog over de 8 veranderprincipes
Mooie blog en mooie brug naar ons mooie verandervak!
Je hebt helemaal gelijk, verandering geeft eerst weerstand (ook bij mij) en als het goed is krijg ik er op den duur rust en ruimte voor terug. Het is wel fijn als iemand de leiding neemt in de verandering, als deze de groep die het aangaat stuurloos raakt. In het geval van de pieten discussie zou het fijn zijn als de leiding van het land een standpunt inneemt en dat de publieke omroep (NOS Sinterklaasjournaal) de verantwoordelijkheid pakt om samen met de acteurs (Sint en Pieten) ons naar een nieuw hoofdstuk van het Sint en Piet verhaal leiden.
Inhoudelijk verbaas ik me nog steeds dat de pieten discussie is ontstaan in een periode waarin zeden schandalen in de kerk actueel waren. Een sinten discussie leek me meer voor de hand liggen. Wellicht komt de onrust in ons land via een willekeurig onderwerp naar buiten en is het de moeite waard om voorbij de discussie te kijken. Maar dit terzijde.